نوع مقاله : مقاله علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری علوم سیاسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

2 دانشیار علوم سیاسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

3 استادیار علوم سیاسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

4 دانشیار اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

چکیده

شرایط توفیق و دلایل عدم توفیق استراتژی‌ها و برنامه‌های توسعه، از دغدغه‌ها و موضوعات مهم در قلمرو «مطالعات توسعه» بوده است. این مسئله به صورت‌های مختلفی تبیین شده است، از جمله از این منظر که میان کارآمدی استراتژی‌ها و برنامه‌های توسعه و نوع نظریه‌های توسعه که مبنای برنامه‌ریزی بوده‌اند ارتباط وثیقی وجود دارد. بنابه نظریه دلالتی _  پارادایمی که رابطه بین نظریه‌های توسعه و اندیشه سیاسی را تبیین کرده است و نظریه توسعه را یکی از دلالت‌های کاربردی اندیشه سیاسی محسوب می‌کند، یکی از شرایط توفیق‌ استراتژی‌ها و برنامه‌های توسعه می‌تواند به بنیاد اندیشگانی سیاسی نظریه‌های توسعه بازگردد. در این مقاله، به اندیشه سیاسی پشتوانه نظریه «مراحل رشد اقتصادی روستو» که از اولین و مهم‌ترین نظریات توسعه می‌باشد و در دهه 1960 میلادی، موجب تثبیت تفکر این دوره، یعنی «توسعه» به مثابه «رشد»، شده است، پرداخته می‌شود و با بهره‌گیری از روش تحلیل محتوای کیفی، نشان داده خواهد شد که چگونه بنیاد اندیشگانی سیاسی نظریه «مراحل رشد اقتصادی روستو» بر اساس اصل «بیشترین فایده برای بیشترین افراد» متناسب با اندیشه سیاسی فایده‌گرایی بنتام است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

ایمان، محمدتقی؛ نوشادی، محمودرضا (1390). تحلیل محتوای کیفی، فصلنامهپژوهش، 3(2)، 44-15.
پولادی، کمال (1386). تاریخ اندیشه سیاسی در غرب. تهران: نشرمرکز.
رالز، جان (1390). نظریه عدالت (مترجم: مرتضی بحرانی و سیدکمال سروریان). تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
رفیع‌پور، فرامرز (1379). توسعه و تضاد (چاپ چهارم). تهران: شرکت سهامی انتشار.
زنتس، توماس (1358). تفسیرهایی بر توسعهنیافتگی اقتصادی (مترجم: کیومرث پزیانی). تهران: انتشارات توس.
ساعی، احمد (1385). مسائل سیاسی _  اقتصادی جهان سوم. تهران: سمت.
سریع‌القلم، محمود (1392). عقلانیت و توسعهیافتگی ایران. تهران: فرزان روز.
سن، آمارتیا (1391).  توسعه به مثابه آزادی (مترجم: محمدسعید نوری نائینی). تهران: نشر نی.
سو، آلوین (1378). تغییر اجتماعی و توسعه: مروری بر نظریات نوسازی، وابستگی و نظام جهانی (مترجم: محمود حبیبی مظاهری) تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
عظیمی، حسین (1391). اقتصاد ایران؛ توسعه، برنامهریزی، سیاست و فرهنگ [مجموعه مقالات و سخنرانی‌ها] (به کوشش خسرو نورمحمدی). تهران: نشر نی.
غنی‌نژاد، موسی (1386). تجدد طلبی و توسعه در ایران معاصر. تهران: نشر مرکز.
کاپلستون، فردریک چارلز (1388). تاریخ فلسفه (مترجم: بهاء‌الدین خرمشاهی، جلد هشتم). تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
لاکوست، ژان (1389). فلسفه در قرن بیستم (مترجم: رضا داوری اردکانی). تهران: سمت.
منوچهریُ عباس (1394). اندیشه سیاسی به مثابه دانشی میان‌رشته‌ای: روایتی دلالتی ـ پارادایمی. فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 7(2)، 22-1. http://dx.doi.org/10.7508/isih.2015.26.001
هانت، دایانا (1386). نظریه‌های اقتصادی توسعه: تحلیلی از پارادایم‌های رقیب (مترجم: غلامرضا آزاد ارمکی). تهران: نشر نی.
هتنه، بیورن (1392). تئوری توسعه و سه جهان (مترجم: احمد موثقی). تهران: نشر قومس.
هدی، فرل (1388). اداره امور عمومی تطبیقی (مترجم: سیدمهدی الوانی و غلامرضا معمارزاده). تهران: انتشارات اندیشه‌های گوهربار.
Chang, H. J. (2003). Rethinking development economics (1st ed.). London: Anthem Press.
Clammer, J. (2012). Culture, Development and social theory: Towards an untegrated social development. London & New York:  Zed Books.
Hettne, B. (1995). Development theory and the three worlds: towards an international political economy of development (2nd ed.). New York: Longman.
Hettne, B. (2009). Thinking about development. London: Zed books.
Knutsson, B. (2009). The Intellectual History of Development: Towards a Widening potential repertoire. Perspectives, No. 13, Göteborgs Universitet, School of Global Stuies.
Mayring, Ph. (2000). Qualitative Content Analysis [28 paragraphs]. Forum Qualitative Sozialforschung / Forum. Qualitative Social Research, 1(2), Art. 20. Retrieved from http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:0114-fqs0002204.
Nederveen Pieterse, J. (2010). Development theory; deconstructions/reconstructions (2. ed.). London: SAGE Publications.
North, D. C. (1990). Institutions, institutional change and economic performance: Political economy of institutions and decisions. Cambridge University Press.
Nozick, R. )1974(. Anarchy, state, and utopia. New York: Basic Books.
Peet, R., & Hartwick, E. (2009). Theories of development: Contentions, arguments, alternatives (2nd ed.). New York: The Guilford Press.
Rist, G. (2008). The history of development: From Western origins to global faith. London: Zed Books.
Rostow, W. W. (1960). The stages of economic growth: A non-communist manifesto. Cambridge: Cambridge University Press.
Seligson, M. A., & Passé-Smith, J. T. (Eds). (2013). Development and underdevelopment: The political economy of global inequality (5th ed.). Lynne Rienner Publishers.
Simon, D. (2006). Fifty key thinkers on development. New York: Routledge, Taylor & Francis e-Library.
Stanford Encyclopedia of Philosophy. (2015). Jeremy Bentham. Retrived from http://plato.stanford.edu/entries/bentham
Stanton, E. A. (2007). The human development index: A history. University of Massachusetts-Amherst, Political Economy Research Institute.
Streeten, P. P. (1995). Human development: Means and ends. Pakistan Development Review. 34(4), 333–372.
Sumner, A., & Tribe, M. (2008). International development studies: Theories and methods in research and practice. London: SAGE Publications.
United Nations. (1970). International strategy for the second United Nations development decade. General Assembly Resolution 2626 (XXV). Retrieved from http://www.un.org/documents/ga/res/25/ares25.htm
CAPTCHA Image