علوم سیاسی
محمدرضا مرادی طادی
چکیده
بحرانِ آب یکی از جدیترین مسائل پیشِ روی بشریت است که نیاز به اقدام فوری و اصولی دارد. در این زمینه، علوم انسانی، هریک از منظری، به این مسئله پرداختهاند. در این مقاله مهمترین زاویههای روابط آب با بخشهایی از علوم انسانی و زیست جمعی انسانها برجسته شده و این مسئله با ارائه شواهد آماری، توضیح داده شده است. پرسش از نقشِ آب در زندگی ...
بیشتر
بحرانِ آب یکی از جدیترین مسائل پیشِ روی بشریت است که نیاز به اقدام فوری و اصولی دارد. در این زمینه، علوم انسانی، هریک از منظری، به این مسئله پرداختهاند. در این مقاله مهمترین زاویههای روابط آب با بخشهایی از علوم انسانی و زیست جمعی انسانها برجسته شده و این مسئله با ارائه شواهد آماری، توضیح داده شده است. پرسش از نقشِ آب در زندگی بشری و تأثیراتی که میتواند بر فرایندهای تمدنی بگذارد، و در پی آن، پرسش از چگونگی تأثیر فقدان آب بر روابط میان انسانها، دولتها، و تمدنها در کانون توجه این مقاله قرار گرفته است. البته تمرکز مفهومی مقاله بر مسئلۀ روابط آب و سیاست و بیشترین تمرکز مصداقی بر کشور ایران و منطقه خاورمیانه است. مقاله با مروری بر ادبیات پژوهش و مبانی نظری بحث نشان میدهد که بحران آب میتواند درنهایت، ماهیتِ امر سیاسی را دگرگون، و مدنیت را تبدیل به بدویت کند. این احتمال از طریق بازخوانی شواهد تجربی و مصداقهای گوناگونی همچون آب و جنگ، و آب و خشونت به راستیآزمایی گذاشته شده است. جمعبندی مقاله این است که آب باید به موضوعی برای پژوهشهای «فرارشتهای» تبدیل شود و خروجی آن همچون گونهای «مسئلهشناسی تحلیلی» در اختیار «سیاستگذاری عمومی» قرار گیرد، تا بتوان برنامهای کلان و جامع برای برخورد با این «فرابحران» تدوین کرد.